Odwołanie darowizny

Każda darowizna może zostać odwołana. Jest to jednak możliwe tylko w wypadku wystąpienia ściśle określonych w Kodeksie Cywilnym przesłanek. Jedną z podstaw odwołania darowizny jest rażąca niewdzięczność osoby, która otrzymała darowiznę. Brak jest zamkniętego katalogu zachowań rażąco niewdzięcznych, ani ich definicji.

O tym czy dane zachowanie jest rażąco niewdzięczne decydują okoliczności konkretnej sprawy. Mowa tu jednak zawsze o zachowanie (działaniu bądź zaniechaniu) wysoce nagannym, niewłaściwym, krzywdzącym, skierowanym przeciwko osobie, która darowiznę uczyniła. Do takich zachowań można zaliczyć np: popełnienie umyślnego przestępstwa przeciwko darczyńcy, odmówienie pomocy w chorobie, odmowa pomocy osobom starszym, rozpowszechnianie uwłaczających informacji o darczyńcy.

Warunkiem uznania danego czynu za rażąco niewdzięczny jest dokonanie go świadomie. Nie stanowią rażącej niewdzięczności nie tylko czyny nieumyślne, ale także inne zachowania umyślne, jeżeli nie wykraczają one poza zwykłe konflikty rodzinne w określonym środowisku. Odwołanie darowizny uznać należy za niezasadne w sytuacji, w której obdarowany dopuszcza się czynów, które w danych warunkach czy okolicznościach nie wykraczały poza codzienne przypadki życiowych sporów. Brak jest również podstaw do odwołania darowizny, jeżeli obdarowany postępuje w stosunku do przedmiotu darowizny w sposób niezgodny z wyobrażeniami darczyńcy.

Odwołanie darowizny może nastąpić wyłącznie w sytuacji, w której rażąca niewdzięczność wystąpiła po zawarciu umowy. W przypadku, gdy obdarowany dopuścił się przeciwko darczyńcy zachowania rażąco niewdzięcznego przed zawarciem umowy brak jest podstaw do odwołania darowizny.