KANCELARIA ADWOKACKA
ADWOKAT ANNA STRUMPF-RYBICKA

opinie prawne, rozporządzenia, orzeczenia prawne

Adwokat Anna Strumpf-Rybicka

Sporządziła:
adw. Anna Strumpf-Rybicka

Ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa – szczegóły postępowania

O ile nigdy nie ma żadnych wątpliwości, co do tego, kto jest matką dziecka, kwestia ojcostwa nie zawsze jest tak oczywista. Nowoczesna medycyna pozwala nam jednak rozwiać co niej wątpliwości, ustalając lub zaprzeczając ojcostwa danego mężczyzny.

Zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym ojcem dziecka jest mąż jego matki w momencie, kiedy urodziło się ono w trakcie trwania związku małżeńskiego lub do trzystu dni od ewentualnego orzeczenia rozwodu lub separacji.

Ustalenie ojcostwa odbywa się poprzez dobrowolne uznanie dziecka, kiedy mężczyzna oświadcza przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego, że jest jego ojcem, a matka poświadcza jego słowa w tej samej chwili lub do trzech miesięcy od oświadczenia mężczyzny. Do USC złożyć należy również podanie oraz odpowiednie dokumenty, w tym dowody osobiste obojga rodziców, pełny odpis aktu urodzenia dziecka, skrócony odpis aktu urodzenia matki dziecka, odpis skrócony aktu małżeństwa oraz ewentualne orzeczenie o zaprzeczeniu ojcostwa w momencie, kiedy matka jest rozwiedziona i odpis skrócony aktu zgonu męża matki w momencie, kiedy jest ona wdową.

Drugą opcją ustalenia ojcostwa jest skierowanie sprawy do rodzinnego wydziału właściwego Sądu Rejonowego. Pozew złożony może być w tym przypadku przez dziecko, jego matkę, mężczyznę, uważającego się za ojca albo prokuratora. Pamiętać należy jednak o tym, że w chwili, kiedy dziecko osiąga pełnoletniość, już tylko ono może złożyć pozew o ustalenie ojcostwa, a dokonać może tego w dowolnym momencie swojego życia, ponieważ w kwestii tej nie ma żadnych przedawnień.

Ustalenie ojcostwa nie może dojść do skutku, kiedy dziecko w świetle prawa posiada już ojca. Należy wtedy najpierw zaprzeczyć ojcostwu mężczyzny, uznawanego za ojca.

O zaprzeczenie ojcostwa może wystąpić mąż matki. Musi zrobić to jednak w ciągu sześciu miesięcy od narodzin dziecka aż do jego pełnoletności. Powództwo wnosi się wówczas przeciwko matce i dziecku, a zaprzeczenie ojcostwa następuje przez wykazanie, że mąż matki nie jest ojcem dziecka.

Tego typu powództwo wnieść może również dziecko w momencie, kiedy osiągnie pełnoletność, lecz nie później niż w ciągu trzech lat od swoich osiemnastych urodzin. Powództwo jest wtedy przeciwko matce i jej mężowi.

Pozew o zaprzeczenie ojcostwa składa się w wydziale rodzinnym właściwego Sądu Rejonowego. W trakcie postępowania osoba, wnosząca powództwo udowodnić musi, że prawny ojciec dziecka nie jest jednocześnie jego ojcem biologicznym.

Dowody, które mogą być zgłoszone w przypadku ustalenia i zaprzeczenia ojcostwa to: zeznania świadków, opinie biegłych, oględziny, związane ze sprawą dokumenty, przesłuchanie stron oraz inne środki dowodowe takie jak badane krwi (za uprzednią zgodą stron), badanie DNA, badanie atropologiczne, zdjęcia, płyty i taśmy dźwiękowe. Do sprawy mogą zostać również dopuszczone różne inne dowody, które Sąd uzna za użyteczne. Może to być np. niemożność zapłodnienia kobiety w okresie, w którym zaszła w ciąże, związana z udokumentowanym wyjazdem.